Kryesore

SPAK, si miti i breshkës me Akilin!

10:00 - 30.09.18 Ben Andoni
GSH APP Download on Apple Store Get it on Google Play

Për të shpjeguar në kohët e vjetra disa nga paradokset e Zenonit të Elesë u vunë në punë një grup i tërë dijetarësh. Paradoksi aq i thjeshtë në konceptim ishte po aq i vështirë në sqarim. Në konceptimin e Zenonit, një lëvizje e një aksh subjekti bëhet e pamundur nëse distanca e tij ndahet pafundësisht në segmente më të vogla. Një qenie e cila mendohet se ecën shumë herë më shpejt se breshka nuk mund ta arrijë kurrë. Kështu, Akili, qenia gjysmë-mitike nuk do ta kapte kurrë breshkën, nisur para tij, pasi para se ta kapte, i duhej të arrinte në vendin ku ndodhej breshka para se ai të fillonte vrapin, pastaj në vendin ku gjendej ajo gjatë kësaj kohe dhe kështu në infinit.




….

Në muajin shtator të vitit 2018, shumë nga optimistët dhe patetikët mediatikë parashikonin të vinin arrestimet e para në vend. Madje kishin edhe emrat gati, që fill pas pushimeve verore, do u viheshin prangat. Në kalkulimet e tyre, kandidatët për KLGJ e KLP do ishin zgjedhur dhe kjo do të thoshte që kryetari i Gjykatës së Lartë, me tagrin e tij, do  duhej të thërriste mbledhjen e gjyqtarëve, ashtu si Kryeprokurorja e Përkohshme do të thërriste Këshillin e Prokurorëve. Nga këto mbledhje do të kishim respektivisht nga 6 kandidatë secili, pra 6 për KLGJ dhe 6 për në KLP. Në parashikimin më të mirë, ky proces shënonte ngritjen e gjykatave dhe strukturës antikorrupsion (SPAK). Ëndrra mbaroi sepse fatkeqësisht, tashmë që shtatori është mbyllur, procesi i rivlerësimit për subjektet e listës prioritare është ende në proces. Puna e KPK-së ka rifilluar me ritmet e breshkës së Zenos, pasi është zhvilluar vetëm një seancë dëgjimore, ndërsa ende s’është publikuar kalendari i seancave për periudhën në vijim, gjatë së cilës priten ritme më të përshpejtuara të procesit të rivlerësimit.

Komisioni i Pavarur i Kualifikimit (KPK) zhvilloi seancën e parë dëgjimore në 21 mars 2018, duke vijuar procesin për afërsisht 5 muaj deri në datën 3 gusht 2018, datë në të cilën është zhvilluar edhe seanca e fundit për këtë sezon deri në fillimin e punës së komisionit në shtator 2018. Numri i seancave dëgjimore ka pasur një kurbë rritëse deri në korrik, për të mbetur sërish në shifra gati të papërfillshme nga gushti deri në ditët tona. Në mars, prill, maj ka pasur respektivisht 1,5 dhe 2 shqyrtime, kurse në qershor, korrik respektivisht nga 10 dhe 28 për të zbritur sërish me një rast në gusht, referuar Buletinit Informativ të Qendrës për Studimin e Demokracisë dhe Qeverisjes.

Mjaftojnë këto të dhëna të kuptosh se Reforma në Drejtësi ka ende shumë e shumë udhë për të bërë, por gjithashtu kjo e vendos në kalenda dhe të ashtuquajturin veting në politikë. Kjo sepse për të realizuar të gjithë procesin dhe për ta goditur në themel korrupsionin dhe krimin politik, duhet ngritur Prokuroria Speciale. Kjo strukturë, që tashmë përsëritet rregullisht në emisionet televizive dhe kudo me akronimet SPAK, jo vetëm që ka pak mundësi të ngrihet në pak ditët në vijim, por nuk ekziston qoftë edhe një parashikim optimist se kur do të realizohet, pasi plot dy vjet nga miratimi i të vetmit ligj të pranuar me konsensus të paketës së Reformës në Drejtësi, gjërat po lëvizin si në paradokset e Zenonit. Vetëm në ato koncepte mund të shpjegohen pengesat dhe më shumë akoma habitë që ndjekin reformën tonë. Këtë e kupton edhe se një përgjigje se kur do ngrihet SPAK mungon edhe nga qeveria ‘Rama’.

Struktura e Posaçme Antikorrupsion (SPAK) duhet të kishte nisur nga puna plot një vit më parë, ose më saktë më 31 gusht 2017, kohë e cila konform parashikimeve ligjore shkonte me afatin e 300 ditëve nga miratimi i ligjit. Por, që SPAK-u të niste veprimtarinë e saj dhe të vendosej pikërisht në mjediset ku sot gjendet e lokalizuar Prokuroria e Gjykata e Krimeve të Rënda, duhej të formoheshin dy subjekte: Këshilli i Lartë i Prokurorisë dhe Këshilli i Lartë Gjyqësor. Me pak fjalë, Këshilli i Lartë i Prokurorisë është organi i vetëm kompetent që emëron prokurorin e posaçëm të SPAK.

Ky afat i tejkaluar me një vit dhe për shkak të ecurisë së proceseve të tjera që e kushtëzojnë krijimin e tyre, ka pak gjasa të realizohet edhe deri në shtatorin e vitit 2019. Një fakt është i pakundërshtueshëm: krijimi i gjykatave të posaçme dhe SPAK-u janë të pakthyeshme dhe do të vijojnë, pavarësisht vonesave. Megjithatë, krijimi i shpejtë i tyre nuk është i domosdoshëm vetëm për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar, por edhe për të kontribuar në garantimin e integritetit të proceseve të tjera të Reformës në Drejtësi dhe moskapjen e tyre nga korrupsioni që në hapat e para, citojmë Buletinin e Informativ të Qendrës për Studimin e Demokracisë dhe Qeverisjes.

Deri më sot, procesi i rivlerësimit të subjekteve përveç mosngritjes së organeve të reja të drejtësisë për shkak të vonesave dhe mosplotësimit të numrit të kandidatëve dhe kritereve ligjore, ka sjellë edhe mosfunksionimin e disa prej organeve ekzistuese më të rëndësishme të sistemit gjyqësor në vend siç janë dy gjykatat kryesore, Gjykata Kushtetuese dhe e Lartë.

Të konsideruara si subjekte prioritare për t’iu nënshtruar procesit të rivlerësimit, më shumë se gjysma e anëtarëve të këtyre institucioneve nuk kanë marrë nga komisioni konfirmimin në detyrë. Në këtë mënyrë, 3 nga 5 anëtarë janë shkarkuar nga Gjykata Kushtetuese (3 anëtarëve u ka përfunduar mandati dhe 1 është dorëhequr) dhe 5 nga 9 anëtarë të Gjykatës së Latë nuk janë konfirmuar gjithashtu. Për ironi, Gjykata Kushtetuese është tashmë jashtë funksionit, në pamundësi të shqyrtojë ndonjë çështje apo të pranojë ankesa nga qytetarët apo institucionet.

Gjendja është shqetësuese, pasi asnjë zgjidhje nuk është ofruar ende për daljen nga ngërçi i krijuar, duke sjellë në këtë mënyrë një boshllëk ligjor krejt të rrallë në vend. Akoma më shqetësues mbetet fakti që edhe e vetmi nga organet e reja të krijuara rishtazi, Këshilli i Emërimeve në Drejtësi (KED) është ballafaquar me një situatë të ngjashme. Edhe këtu, njësoj, moskonfirmimi në detyrë i anëtarëve të institucionit ka sjellë mosfunksionimin total të tij. KED është institucioni i parë që u krijua në kuadër të Reformës në Drejtësi (dhjetor 2017) dhe roli i tij është mjaft i rëndësishëm për kompetencën që ka ky këshill në vlerësimin e kandidatëve për në Gjykatën Kushtetuese, referuar Buletinit Informativ të Qendrës për Studimin e Demokracisë dhe Qeverisjes.

Shpresohet se ky paradoks i vonesës së reformës do të përshpejtohet, pasi Shqipëria është në stadin final për hapjen e negociatave në qershor, ku ka si kusht themelor reformën, që ndërlidhet direkt me ngritjen e KLGJ dhe e KLP. Këto janë dy hallkat që do ngrenë Strukturën e Posaçme Antikorrupsion dhe Byronë Kombëtare të Hetimit. Ngritja e KLGJ-së, e KLP-së dhe e SPAK-ut do të ndryshojë strukturën e drejtësisë shqiptare, ku Ilir Meta s’do jetë më kryetari i KLD, pasi institucioni do të shkrihet. Ashtu si edhe Arta Marku s’do jetë më në atë post, pasi si kryeprokurore ka mandat të përkohshëm, pra deri në ngritjen e KLP.

Paradokset e Zenonit pasuan përgjigjen e Aristotelit për këtë argument që tregoi se vetë lëvizja nuk është as e ndashme, as e konceptueshme në terma hapësinore; ajo konsiston në kalimin e kufirit hapësinor, pra lëvizja është një realitet cilësor që ndihet dhe realizohet, por që nuk mund të paraqitet në mënyrë racionale. Vetëm se Reforma jonë në Drejtësi, sado të kufizohet dhe të ngadalësohet do të përfundojë sepse është një realitet që do të paraqitet në mënyrë racionale. (Gazeta Shqiptare)


Shfaq Komentet (1)

Shkruaj nje koment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

* *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.